در طول تاریخ، اختلالات و بیماری‌های جنسی همواره یکی از مسائل رایج و مهم برای زوج‌ها بوده‌اند. توجه به این امور می‌تواند به طراحی راهکارهایی برای حل مسائل و بهبود روابط زوجین کمک کند. اغلب افراد ممکن است از وجود یک اختلال جنسی در خود آگاه نباشند و تنها تأثیرات آن بر روابطشان را تجربه کنند. تشخیص بیماری‌های جنسی معمولاً ساده نیست و نیاز به تشخیص دقیق و درمان مناسب دارد.
علل اختلالات جنسی میتوانند فیزیولوژیکی یا روانی باشند. برای تشخیص و درمان این اختلالات، ممکن است نیاز به مشاوره از پزشکان متخصص در زمینه اورولوژی یا زنان و همچنین روانشناسان یا روانپزشکان باشد.
برای درک بهتر اختلالات جنسی و نحوه مدیریت آنها، مطالب زیر را مطالعه کنید. آگاهی اولین گام برای مقابله با مشکلات جنسی است.
انواع اختلالات جنسی
اختلالات جنسی میتوانند زندگی جنسی فرد را مختل کنند. این اختلالات میتوانند تأثیر منفی بر روابط زناشویی داشته باشند و نیاز به درمان دارند. این اختلالات به شکل‌ها و نوع‌های مختلفی دسته‌بندی می‌شوند که در ادامه به بررسی برخی از آنها می‌پردازیم.
کاهش میل جنسی
اگرچه معمولاً کاهش میل جنسی به عنوان یک مساله‌ی زنانه مطرح می‌شود، اما این مسئله می‌تواند در مردان هم رخ دهد. علت‌های گوناگونی میتوانند باعث کاهش میل جنسی شوند، از جمله:
برخی از اختلالات و رفتارهای جنسی غیرطبیعی میتوانند منجر به آسیب جسمی و روانی جدی به همسر شوند و باعث ایجاد ناخواسته انزجار از فعالیت‌های جنسی گردند، به‌خصوص در مواردی که یکی از افراد دارای رفتارهای سادیستی است.
برخی افراد نمی‌توانند به راحتی رد کنند و زمانی که به اشتیاق جنسی ندارند، قادر به ابتکار و بیان عدم تمایل به فعالیت جنسی نیستند. در نتیجه، این افراد در طول زمان اشتیاق جنسی خود را از دست می‌دهند.
گاهی افراد احساس گناه نسبت به انجام فعالیت‌های جنسی با همسر خود دارند.
افرادی که دچار کاهش میل جنسی می‌شوند، معمولاً از فعالیت جنسی لذت نمی‌برند و با انزجار جنسی مواجه می‌شوند. ریشه این مشکلات ممکن است از طریق مشاوره روان‌درمانی و بررسی اعتقادات و تجربیات گذشته‌ی فرد کشف شود. البته مسائل مربوط به کاهش میل جنسی در مردان همیشه ریشه روانی ندارند. گاهی اوقات انجام جراحی‌های گسترده نیز می‌تواند منجر به کاهش میل جنسی شود. افسردگی، برخی بیماری‌ها، نوسانات هورمونی، درمان‌های شیمیایی و شرایط دیگر میتوانند عواملی باشند که باعث کاهش یا حتی از بین رفتن میل جنسی می‌شوند.
درمان کاهش میل جنسی:
درمان کاهش میل جنسی معمولاً یک چالش دشوار است. استفاده از روش‌های گوناگونی برای مدیریت این مشکل معمول است، از جمله:
مشاوره روان‌درمانی:
افرادی که به دلیل مسائل روانی نمی‌توانند به‌طور مناسب در فعالیت‌های جنسی شرکت کنند، میتوانند از جلسات مشاوره و تربیت روانی بهره‌مند شوند تا ریشه‌ی مشکلات خود را کشف و حل کنند. حمایت همسر نیز می‌تواند در این مسیر مفید باشد. روان‌درمانگر باید دارای مهارت‌های کافی برای تشخیص و درمان این نوع مشکلات باشد.
درمان هورمونی:
کاهش سطح تستوسترون در مردان می‌تواند منجر به کاهش میل جنسی شود. با استفاده از درمان‌های هورمونی، می‌توان سطح تستوسترون را افزایش داد. این درمان‌ها معمولاً به صورت داروهای خوراکی یا تزریقی تجویز می‌شوند.
اختلال در نعوظ
این مشکل بیشتر در مردان دیده می‌شود و زمانی رخ می‌دهد که فرد نمی‌تواند آلت جنسی خود را در طول فعالیت جنسی در حالت نعوظ نگه دارد یا حتی با تحریک جنسی، نعوظ اتفاق نمی‌افتد. این اختلال بسیار رایج است و برآمدهای آماری نشان می‌دهد که میلیون‌ها مرد در انگلستان از این مشکل جنسی رنج می‌برند، اما تنها تعداد کمی از آنها به پزشک مراجعه می‌کنند. تبلیغات محصولات دارویی مانند سیلدنافیل، که برای درمان این مشکل مورد استفاده قرار می‌گیرند، باعث افزایش تقاضا برای مشاوره پزشکی شده است.
اختلال نعوظ به سه دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شود:
مشکلات پس از تحریک جنسی:
در این حالت، فرد پس از تحریک جنسی نمی‌تواند نعوظ را حفظ کند.
ناتوانی در نگهداری نعوظ:
در این مورد، فرد نمی‌تواند به‌طور مداوم نعوظ را حفظ کند.
کاهش سختی آلت به‌هنگام نعوظ:
در این حالت، آلت جنسی فرد به‌ویژه در زمان نعوظ، سختی کافی را نمی‌یابد.
برای تشخیص اختلال نعوظ، حداقل یکی از این شرایط باید به مدت شش ماه یا بیشتر در فرد وجود داشته باشد. متخصص اورولوژی قبل از تشخیص نهایی این اختلال، به بررسی نقش همسر و هیجان‌زنی هر دو طرف می‌پردازد، زیرا بسیاری از موارد این اختلال از ریشه روانی برخوردار است و به مسائل عاطفی بین زوجین مرتبط است.
درمان اختلال نعوظ
خوشبختانه، چندین روش درمانی برای این اختلال وجود دارد و امکان بهبود کامل و تصحیح این وضعیت ممکن است. مثلاً، مصرف داروهای درمانی اختلال نعوظ یکی از روش‌های درمانی است که انواع مختلفی دارد. مثلاً، داروهای مانند ویاگرا، سیلدنافیل، اسپری‌های تقویت‌کننده نعوظ و دیگر داروها در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها باید نیم تا یک ساعت قبل از فعالیت جنسی مصرف شوند. روش‌های دیگری مانند واکیوم‌تراپی و استفاده از حلقه‌های فشاری نیز وجود دارد که به حفظ جریان خون در آلت تناسلی و دستیابی به نعوظ کمک می‌کنند.
علل ایجاد اختلال نعوظ
مهم است که بدانید اختلال نعوظ به تنهایی یک بیماری نیست ، بلکه نشانه یا عوارض یک بیماری دیگر است. این بیماری می‌تواند ارگانیک یا روانی باشد. برخی از عوامل موجب ایجاد اختلال نعوظ عبارتند از:
– بالا رفتن فشارخون، کلسترول بالا و دیابت
– آترواسکلروز یا گرفتگی عروق
– مصرف سیگار و مواد مخدر
– جراحی لگن یا پروستات
– مصرف برخی از داروها و روش‌های درمانی مانند پرتودرمانی لگن
– مشکلات خانوادگی
– مشکلات جنسی در زن
– اختلالات کلیه و کبد
– اختلالات روانی مانند افسردگی، ترس از عمل جنسی، کاهش اعتماد به نفس و اشتباهات جنسی
– بیماری‌های مربوط به ستون فقرات
– ام اس
– اختلالات هورمونی مانند افزایش پرولاکتین یا کاهش تستوسترون
– کم‌کاری و پرکاری تیروئید
– ضربه به آلت تناسلی
– تخریب بافت تعوظی آلت تناسلی
زود انزالی
یکی از مشکلاتی که برای مردان و زنان آزاردهنده است، مشکل زود انزالی است که تأثیر مخربی بر روابط جنسیشان دارد. زود انزالی هنگامی رخ می‌دهد که فرد قبل از انجام فعالیت جنسی، به‌طور کامل در زیر یک دقیقه انزال می‌کند یا به ارگاسم می‌رسد و نمی‌تواند از رابطه جنسی به‌طور کامل لذت ببرد. این مشکل باعث ناراحتی و فشار روانی در هر دو طرف می‌شود.
علل زود انزالی
زود انزالی دارای علل مختلفی است از جمله:
– خودارضایی مکرر و سریع در دوران نوجوانی
– مصرف برخی داروها که می‌تواند زود انزالی را در مردان و زنان ایجاد کند
– فاصله‌گذاری بیش از حد از فعالیت جنسی
– اضطراب
– افسردگی
– حساسیت پوست آلت تناسلی.
درمان زود انزالی
برای درمان زود انزالی می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد از جمله:
– استفاده از اسپری‌های تاخیری
– مصرف قرص‌های تاخیری
– استفاده از مواد بی‌حس کننده موضعی مانند لیدوکائین
– استفاده از داروهایی که عملکرد جنسی را بهبود می‌دهند و میتوانند زمان نعوظ را طولانی‌تر کنند
– مصرف داروهایی که میزان سروتونین مغز را افزایش می‌دهند
– ورزش‌هایی مانند ورزش‌های کگل.
مشکلات دیر انزالی
گاهی اوقات مشکل انزال زودرس نیست و ممکن است فرد با مشکلات دیر انزالی روبه‌رو شود. دیر انزالی وقتی رخ می‌دهد که زمان لازم برای رسیدن به ارگاسم بعد از تحریک جنسی برای مردان و زنان بسیار طولانی باشد. اگر این حالت مداوم باشد، ممکن است ناراحتی ایجاد شود. درمان دیر انزالی ممکن است شامل روش‌های دارویی و روان درمانی باشد، اما هنوز هیچ دارویی توسط FDA برای این مشکل تأیید نشده است. درمان روان درمانی می‌تواند به دور از عوارض دارویی، بهبودی موثری را برای این مشکل ایجاد کند.
سرد مزاجی
مشکل سرد مزاجی یک مسئله‌ی جنسی است که هم در مردان و هم در زنان ممکن است ظاهر شود. زنان با سرد مزاجی معمولاً احساس می‌کنند که انگیزه و شور و شوق لازم برای تجربه‌ی لذت جنسی را دارند، اما به هیچ وجه نمی‌توانند به لذت جنسی برسند، معمولاً این اتفاق در حین رابطه‌ی جنسی رخ می‌دهد و باعث پرت شدن ذهن آنها می‌شود.
در مورد سردمزاجی مردان نیز مشکلاتی وجود دارد. برخی ممکن است به دلیل کمبود حساسیت پوستی، به اندازه‌ی کافی تحریک نشوند، به عبارت دیگر، اندازه‌ی لذتی که از لمس و خوراندن با زبان در نواحی حساس مانند پستان و ناحیه‌ی تناسلی بدنشان باید دریافت کنند، کمتر از حد مورد انتظار است. افراد دیگر ممکن است احساس عدم اعتماد به نفس کنند و این ممکن است تأثیرات منفی بر روی ارتباط جنسی و احساس جنسی آنها داشته باشد.
دلایل سردمزاجی می‌تواند متنوع باشد، شامل کاهش هورمون‌های جنسی، مشکلات در تخمدان‌ها یا بیضه‌ها، و نیز کاهش عملکرد آنها. این مشکلات به خصوص در زنان و مردان مسن بیشتر دیده می‌شوند.
درمان سردمزاجی می‌تواند از روش‌های مختلفی انجام شود، شامل:
– انجام تمرین‌های تمرکزی برای افرادی که حین رابطه‌ی جنسی دچار حواس‌پرتی می‌شوند.
– مرطوب کردن واژن به منظور بهبود تمایل جنسی، هرچند که باید به نقاط حساس دیگر بدن نیز توجه شود.
– تجویز استروژن یا تستوسترون برای کسانی که دارای کمبود حساسیت پوستی هستند.
– افزایش زمان معاشقه می‌تواند به تحریک جنسی کمک کند.
– خودارضایی و شناخت بدن می‌تواند به عنوان یکی از مهمترین نکات در درمان سردمزاجی و مشکلات در تحریک جنسی مورد استفاده قرار گیرد، به خصوص در زنان.
اختلال ارگاسم
در زبان فیزیولوژی، ارگاسم به معنای رسیدن به اوج لذت جنسی است، یعنی آن زمانی که تحریک جنسی به اوج خود می‌رسد. این مرحله پس از برانگیختگی جنسی رخ می‌دهد. مشکل بسیاری از افراد در این است که در مرحله‌ی برانگیختگی گیر می‌کنند و به مرحله‌ی ارگاسم نمی‌رسند، که در نتیجه این موضوع باعث از دست دادن تمایل جنسی آنها و لذت نبردن از رابطه‌ی جنسی می‌شود.
به عنوان مثال، برخی خانم‌ها ممکن است ادعا کنند که احساس هیجان جنسی ندارند و به مرحله‌ی تحریک جنسی نمی‌رسند، اما اگر با دقت بیشتری بررسی کنید، متوجه می‌شوید که واژن آنها خیس می‌شود و پرخونی رخ می‌دهد. در این حالت، با وجود اینکه احساس خوبی ندارند، این واقعیت وجود دارد. اختلال ارگاسم در زنان و مردان به دو شکل زیر رخ می‌دهد:
تأخیر، عدم رسیدن به ارگاسم یا عدم تجربه آن به صورت کامل.
کاهش وضوح ارگاسم.
برای تشخیص این اختلال، حداقل یکی از مشکلات فوق باید به مدت ۶ ماه یا بیشتر در فرد وجود داشته باشد.
آنورگاسمی یا عدم توانایی رسیدن به ارگاسم، از شایع‌ترین حالت‌های اختلال ارگاسم است. در این حالت، افراد نمی‌توانند به ارگاسم برسند. به عنوان مثال، برخی زنان ممکن است تناسلی را تجربه کنند، اما احساس ارگاسم نکنند. از سوی دیگر، برخی ممکن است احساسات مشابه ارگاسم را تجربه کنند، اما این احساسات به علت عدم همراهی با هیجان، به عنوان ارگاسم شناخته نمی‌شوند.
علل این اختلال ممکن است متنوع باشد، از جمله:
– اختلالات عروقی
– بیماری‌های هورمونی و نابالانس آنها
– مشکلات ساختاری
– مشکلات نورولوژیک
– عوامل روانی
– برخی بیماری‌ها مانند دیابت
– عفونت‌های دستگاه تناسلی.
برای درمان این اختلال، باید ابتدا علت آن شناسایی شود. به عنوان مثال، در صورتی که عفونت واژن موجب این مشکل شده باشد، باید ابتدا عفونت درمان شود. سپس روش‌های درمانی مختلفی وارد عمل می‌شود، از جمله:
– رفع مشکلاتی که باعث ایجاد اختلال ارگاسم شده‌اند، مانند عفونت‌ها یا مسائل هورمونی
– درمان هورمونی (مانند استروژن یا تستوسترون)
– بررسی مشکلات ساختاری
– جلسات مشاوره و روان درمانی.
اختلالات جنسی زنان
در زمینه‌ی مسائل جنسی، برخی اختلالات که بیشتر در زنان دیده می‌شوند، شامل موارد زیر هستند:
درد هنگام رابطه جنسی:
بسیاری از خانم‌ها هنگام ارتباط جنسی با درد مواجه می‌شوند که به عنوان “دیسپارونی” یا درد هنگام جماع شناخته می‌شود. این درد ممکن است علت‌های متعددی داشته باشد که برخی از آنها عبارتند از:
عفونت:
التهاب و زخم در دهانه‌ی رحم می‌تواند سبب درد شدید و غیر قابل تحمل در هنگام رابطه جنسی شود.
خشکی واژن:
یکی از عوامل اصلی دردناک شدن ارتباط جنسی می‌تواند خشکی واژن باشد که با استفاده از محصولات مرطوب‌کننده می‌توان بهبود آن را تجربه کرد.
واژینیسموس:
این مشکل معمولاً به معنای بسته شدن مسیر ورودی آلت تناسلی زنان است و می‌تواند به دلایل روانی و یا فیزیولوژیک باشد.
عدم لذت جنسی:
برخی از زنان ممکن است احساس نکردن هیجان جنسی و ورود به مرحله‌ی تحریک جنسی را تجربه کنند. این مشکل ممکن است از عوامل روانی یا فیزیولوژیک ناشی شود و نیازمند مشاوره و درمان متخصص است.
برای حل مشکلات مربوط به جنسیت در زنان، ابتدا باید به یک متخصص زنان مراجعه کرد. اگر پزشک متوجه شود که مشکلات به جنبه‌های روانی برمی‌گردد، ممکن است به روانشناس یا روانپزشک معرفی شوید.
تأثیر مصرف الکل، داروها و مواد مخدر بر اختلالات جنسی
استفاده از برخی داروها، مواد مخدر و الکل می‌تواند باعث ایجاد اختلالاتی در تمایلات جنسی و تحریک جنسی شود. این موارد علاوه بر ایجاد مشکلات در نعوظ و ارگاسم مردان، میتوانند تأثیرات منفی دیگری نیز بر رابطه جنسی داشته باشند.
بیماری‌های عمومی و اختلالات جنسی
بعضی از بیماری‌ها مانند دیابت و بیماری‌های قلبی-عروقی میتوانند بر سلامت جنسی افراد تأثیرگذار باشند. علاوه بر این، بیماری‌هایی که نیازمند مصرف داروهایی با تأثیر بر هورمون‌ها هستند، ممکن است اختلالات جنسی دائمی یا موقتی را در افراد ایجاد کنند.
پارافیلیا یا انحراف جنسی
پارافیلیا به عنوان رفتاری خارج از حدود معمول و غیرطبیعی در زمینهٔ جنسی تعریف می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که تنها ۵٪ از موارد پارافیلیا در زنان رخ می‌دهد و بیشترین میزان این اختلالات مربوط به آقایان است.
این وضعیت‌ها ممکن است به عنوان انحرافات جنسی تشخیص داده شوند که اغلب بر اساس مشکلاتی در هویت جنسی شخص بوجود می‌آیند. این موارد به طور کلی بیشتر به آقایان تعلق دارد و می‌تواند به تصورات ناهنجار و عملکرد‌هایی که آسیب‌رسان به شخص یا شریک زندگی‌اش است، منجر شود.
انحرافات جنسی
عورت نمایی: افراد مبتلا به این اختلال به تمایل دائمی برای نمایش آلت تناسلی خود به افراد غریبه اعتیاد دارند و از این فعالیت لذت می‌برند. این عمل عموماً با هیجان جنسی همراه است.
نظر بازی:
این افراد از تماشای صحنه‌های جنسی از راه دور یا تجاوز به حریم خصوصی دیگران لذت می‌برند. آنها ممکن است به تجاوز و خلافکاری هم دست بزنند. شناسایی این اختلال بر اساس ناتوانی قربانیان و رنج افراد از این تمایلات است.
سادیسم جنسی:
این اختلال شامل لذت بردن از تصورات جنسی و تحریک جنسی ناشی از آزار فیزیکی یا روانی به شریک جنسی است. افراد سادوآزیست از آسیب زدن به شریک خود لذت می‌برند.
مازوخیسم جنسی:
در این اختلال، شخص از تجربه آسیب‌دیدن، به‌طور فیزیکی یا روانی، توسط شریک جنسی خود لذت می‌برد.
مالش شهوانی:
لمس یا مالش افراد بدون رضایت آنها برای افرادی که این اختلال را دارند، لذت بخش و شهوانی است. این رفتار مجرمانه است و ممکن است پیگرد قانونی داشته باشد.
فتیشیسم:
در این اختلال، افراد به اشیاء یا بخش‌های غیرجنسی از بدن به عنوان منبع اصلی تحریک جنسی نیازمندند. برای مثال، علاقه به سکس با کفش یا انگشتان پا.
بچه‌بازی:
این اختلال شامل تمایل مداوم یا غالب به سکس با کودکان زیرسن است. این اختلال جرم شناخته شده است و مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرد.
مبدل‌پوشی:
افراد مبتلا به این اختلال برای ارضای جنسی نیاز دارند که لباس‌های جنس مخالف را بپوشند.
تشخیص این اختلالات بر اساس احساس رنج فرد و عدم رضایت قربانیان از رفتارها و تمایلات جنسی آنها می‌باشد. روانپزشکان و روانشناسان میتوانند در تشخیص و درمان این اختلالات کمک کنند.
زندگی جنسی و روابط عاطفی
یکی از بخش‌های حیاتی و مهم زندگی انسان‌ها، زندگی جنسی است. ارتباطات جنسی نقش بسیار مهمی در ساخت و پایداری روابط زناشویی ایفا می‌کنند. این روابط به‌طور مستقیم با میزان رضایت و شادی در زندگی زناشویی مرتبط هستند. آمارها نشان می‌دهند که درصد قابل توجهی از جدایی‌ها و طلاق‌ها به دلیل مشکلات جنسی رخ می‌دهد. بنابراین، اهمیت دادن به زندگی جنسی و حل مشکلات مربوط به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین، عدم رضایت از زندگی جنسی می‌تواند منجر به مشکلات جدی‌تری در زندگی فردی و زناشویی شود.
اختلالات جنسی به دو دسته شایع و نادر تقسیم می‌شوند. اختلالات شایع شامل مواردی مانند زودانزالی، دیرانزالی، پارافیلیاها، کاهش میل جنسی، هایپرسکسوالیتی و هیپوسکسوالیتی است. این مشکلات میتوانند زندگی جنسی را تحت تأثیر قرار داده و بر روابط عاطفی تأثیر منفی بگذارند.
یک زندگی جنسی سالم، به معنای داشتن رابطه جنسی بدون اختلالات و انحرافات جنسی است. این به معنای ارضای تمایلات و نیازهای معقول همسر است و همچنین برآورده شدن نیازهای جنسی خود فرد. برای داشتن یک رابطه جنسی مطلوب، لازم است که هر دو طرف به نیازهای همدیگر پاسخ دهند و احترام و درک کافی از همدیگر داشته باشند.